Stalowy wilk
-
Autor/Autorka
Katarzyna Matwiejczuk
-
Wiek adresata
od 10 lat
-
Zalecana na scenę
dramatyczną, lalkową
-
Rok powstania tekstu
2021
-
opracowanie
Justyna Czarnota
-
Obsada
Marika, Sewera (starsza zakonnica), Agłaja (młoda zakonnica), Alicja, Remigiusz, Laura Rampal (głos z radia), chór dzieci i chór psów
-
Streszczenie
Marika wychowuje się w domu dziecka prowadzonym przez zakonnice w wiosce o nazwie „Ciemność”. Jej umiłowanie natury i wolności sprawia, że określana jest jako krnąbrna i dzika. Zachowanie dziewczynki – zamienianie słów w modlitwie, przedrzeźnianie, wyznanie, że o poranku w kaplicy chce się spać – przez siostrę Sewerę (która regularnie zamyka Marikę w celi) są odbierane jako akty buntu. W klasztorze dziewczynka ma jednak sprzymierzeńczynię – siostrę Agłaję, łagodzącą kary i pomagającą w wymykaniu się do lasu. W głównej części akcji obserwujemy pojawienie się Alicji, która pragnie przygarnąć dziecko. Systemem adopcji w ośrodku zarządza Sewera. Najpierw zniechęca Alicję do pomysłu adopcji Mariki, a potem ten proces uniemożliwia, powołując się na to, że młoda kobieta nie jest zamężna. Alicja i Marika spotykają się nocą u stróża Remigiusza. Ta pierwsza chce go poślubić, ta druga – szuka ukojenia w kontakcie z dzikimi psami, którymi mężczyzna się opiekuje. Dorośli wspólnie z siostrą Agłają wymyślają podstęp, który ma pomóc w uwolnieniu Mariki. Okazuje się, że jedynym, co może pokonać okrutny system, jest lśniący stalowy wilk. Całość kończy surrealistyczna scena pogromu i uwolnienia wszystkich dzieci.
Dramat składa się z 15 scen. Wydarzenia zapowiada i komentuje Laura Rampal – głos z radia. Warto także zwrócić uwagę na formalną stronę tekstu: osadzenie dramatu w klasztorze ma daleko idące konsekwencje dla języka utworu – przetykanego cytatami z Biblii i odniesieniami do modlitw, wykorzystującego rymy i rytmy przywodzące na myśl poezję religijną.
-
PRZESŁANIE
„Stalowego wilka” można czytać na wielu poziomach: jako wypowiedź w dyskusji o organizacji systemu opieki w Polsce, jako apel o poszanowanie podmiotowości dziecka, jako opowieść o buncie, jako analizę świata organizowanego przez kobiety, jako pretekst do uruchomienia dyskusji o kobiecości (a może wręcz boskości?) i połączeniu z naturą. Bunt Mariki – choć wymierzony w system symbolizowany przez klasztor jako przestrzeń, w której obowiązują ścisłe normy i gdzie nie ma miejsca na swobodę – jest wołaniem (czy raczej wyciem) o możliwość realizowania swoich potrzeb i bycia akceptowanym jako niezależna jednostka. Ponieważ autorka bezwzględnie staje po stronie dziecka – pełnoprawnej osoby, która ma moc samostanowienia, tekst pozwala zadać także pytanie o to, co dziś znaczy być prawdziwym sojusznikiem i sojuszniczką dzieci.
-
Źródło pochodzenia tekstu
zgłoszony do Konkursu na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży organizowanego przez Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu w roku 2021
-
Nagrody i wyróżnienia
jedna z trzech równorzędnych nagród w ww. Konkursie
-
Lokalizacja
Centrum Sztuki Dziecka – materiał archiwalny (dostępny tylko na miejscu w Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu) oraz Biblioteka Dramatu | Dialog (link do tekstu: https://www.dialog-pismo.pl/sites/default/files/biblioteka/katarzyna_matwiejczuk_stalowy_wilk.pdf )