Czyja to ryba, czyj to ptak?

Streszczenie

Sztuka rozpoczyna się serią następujących po sobie scen. W finałowym obrazie poznajemy całą historię i główną bohaterkę z perspektywy osób, które spotkała na swojej drodze. Maryjka jest nastolatką, zbiegła z zakładu poprawczego. Słucha transowej muzyki na walkmanie, z którym się nie rozstaje. Teksty piosenek inspirują ją do działań. Przez ludzi odbierana jest jako „dziwna wariatka nie z tego świata”. Zaczepia Złotnika i Szewca, wdając się z nimi w dyskusje. Złotnikowi zabiera złoty łańcuch, Szewcowi czerwone kozaki (atrybuty z transowej piosenki). Tłumaczy, że może robić to, na co ma ochotę. Tajemniczość dziewczyny budzi zainteresowanie Janka i Stacha, z którymi dziewczyna przesiaduje w starym młynie. Ich spotkanie przerywa wizyta Młynarza, który swoim wulgarnym zachowaniem obraża młodych ludzi. Maryjka zawiera pakt przyjaźni z Jankiem i opowiada mu, jak zginął jej brat. Następnie dokonuje ‒ zdaniem Młynarza ‒ rytuału „wywoływania duchów”: pod jałowcem zakopuje czaszkę i kości dostarczone wcześniej przez Stacha. Z zeznań wynika, iż Maryjka z Jankiem podpalili dom, w którym zginęła jej matka. Inna historia opowiada o kamieniu z młyna, którym zabili kobietę. Bohaterowie znikają. Pozostali spekulują nad ich losem.

PRZESŁANIE

Sztuka jest nawiązaniem do baśni braci Grimm „Krzak jałowca”. W owej historii macocha zabija pasierba poprzez odcięcie mu głowy wiekiem skrzyni. Bohaterka manipuluje przybraną córką, która jest przekonana o tym, że odpowiada za śmierć brata. Brat powraca pod postacią ptaka i wyśpiewuje całą historię Złotnikowi, Szewcowi, Młynarzowi i całej rodzinie. Macocha ginie pod młyńskim kamieniem upuszczonym na nią przez pasierba-ptaka.

Autorka w swoim dramacie oddaje głos młodym osobom, które czują się „nieobecne”, „niechciane”, „niezauważone” i nie znajdują miejsca dla siebie. Pochodzą z różnych rodzin, dorastają, próbując określić siebie i swoją tożsamość. Noszą w sobie ból, smutek czy przemoc. Nie posiadają ciepłego domu i miłości, więc szukają wrażeń na zewnątrz, próbując zwrócić na siebie uwagę. Manifestowanie swojej niezależności i niezrozumienia w efekcie doprowadza do tragicznych wydarzeń, których skutki odczuwa najbliższe otoczenie.

Źródło pochodzenia tekstu

zgłoszony do Konkursu na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży organizowanego przez Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu w 1999 roku

Nagrody i wyróżnienia

wyróżnienie I stopnia w ww. Konkursie

Lokalizacja

Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu – materiał archiwalny (dostępny tylko na miejscu w Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu)