Elipse
Powrót

Wywiady

25.07.2022

„jak umierają słonie duże i ciężkie?” – rozmowa z autorem

Publikujemy fragment kolejnej sztuki nagrodzonej w 33. Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży – „jak umierają słonie duże i ciężkie?” Mariusza Gołosza. A po fragmencie krótka rozmowa z autorem, którą przeprowadziła Agnieszka Waligóra.

 

„jak umierają słonie duże i ciężkie?” Mariusz Gołosz

fragment sztuki:

NARRATOR
duży wagon jest trzy razy większy od średniego wagonu
z kolei średni wagon jest dwa razy mniejszy od wagonu małego
oblicz ile słoni zmieści się w dużym wagonie
jeśli w małym wagonie mieści się dziesięć słoni

MARCIN
liczę
mnożę dziesięć słoni razy dwa
10 x 2 = 20
w średnim wagonie siedzi dwadzieścia słoni
20 x 3
trzy razy zero daje zero
trzy razy dwa – sześć
odpowiedź: w dużym wagonie mieści się sześćdziesiąt słoni
= 60
jeden z tych słoni to mój tata
siedzi w wagonie i czyta gazetę
może któryś ze słoni rozwiązuje krzyżówkę?

SŁOŃ
„żałoby utwór liryczny”
pionowo

MARCIN

może któryś mówi drugiemu o swoim synu
mówi mu: mój syn jest odważny
mówi innym dzieciom kim jest jego ojciec
oni mu nie wierzą
ale on jest cierpliwy

SŁOŃ
„elegia”?

MARCIN
tłumaczy im wolno, że jest synem słonia

SŁOŃ
nie „elegia”
na cztery litery

MARCIN
inne słonie w wagonie uśmiechają się ciepło
mówią: dobry z niego chłopiec
jest dobry – potwierdza mój ojciec
mówi: mój syn jest wrażliwy
mój syn często płacze

___

Rozmowa z autorem

Agnieszka Waligóra: Skąd wziął się pomysł na dramat (i skąd akurat słoń)?

Mariusz Gołosz: Słonie przeżywają żałobę podobnie jak ludzie: opłakują śmierć swoich bliskich i odwiedzają ich groby. Nie wiedziałem tego wcześniej, stąd próba zmierzenia się z tematem żałoby przy użyciu metafory słonia, za którego bohater się uważa.

Dla jakiego typu odbiorcy przeznaczony jest tekst – czy skierowano go wyłącznie do dzieci i młodzieży borykającej się ze stratą?

Mam nadzieję, że do jak najszerszej widowni. Nie potrafię dokładnie stwierdzić, kto ma być odbiorcą tekstu. Utrata dotyka wszystkich, tylko niektórych trochę szybciej. Z osobistych doświadczeń myślę, że ważne jest, żeby nie chować tego tematu na lepszy, bardziej odpowiedni czas, bo ten nie nadejdzie.

Jak pisać o żałobie dla najmłodszych? Jaki efekt chciał Pan osiągnąć?

Myślę, że należy pisać tak samo jak do dorosłego odbiorcy. Chciałbym, żeby widz mógł znaleźć w świecie Marcina trochę swojego świata. Mam nadzieję, że uda się to przynajmniej w jakimś stopniu, ale to pokaże dopiero spektakl, jeśli ktoś zdecyduje się wystawić ten tekst.

 

Mariusz Gołosz – dramatopisarz, absolwent filozofii na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach oraz Laboratorium Nowych Praktyk Teatralnych SWPS (moduł: dramaturgia) w Warszawie. Przez 5 lat pracował jako piekarz w piekarniach w Katowicach, Sopocie i Krakowie. W 2021 r., został wyróżniony w konkursie „Młod(sz)a Polska” Narodowego Starego Teatru im. H. Modrzejewskiej w Krakowie za dramat „Z jednej tkaniny” (napisany razem z Darią Sobik). Nominowany do 15. Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej za sztukę „pieśni piekarzy polskich”. Laureat 33. Konkursu na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży za sztukę „jak umierają słonie duże i ciężkie?”.

Logo MKiDN wraz z dopiskiem: Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Czytaj inne

Poszukiwanie nadziei

30.11.2023

„Kiedy piszę dla dzieci, zawsze staram się jakoś pogodzić realny świat, w którym żyją, z jakąś nadzieją na to, jak ten świat powinien wyglądać. Na to poszukiwanie nadziei poświęcam większość czasu, bo musi ona być możliwie realistyczna i komunikować się z młodym odbiorcą, który powinien odnosić wrażenie, że to, co pozytywne, jest w zasięgu ręki” – z Ivorem Martiniciem, chorwackim dramatopisarzem, rozmawia Martyna Lechman.

Czytaj dalej

Tekst to sierota w teatrze

14.11.2023

„Gdyby sztuki Szekspira były jedynie służebne wobec teatru, dzisiaj pewnie byśmy ich nawet nie znali, bo nie przetrwałyby do naszych czasów. Druk pozwala dramatowi trwać” - o roli tekstu w teatrze, szansach dla osób debiutujących i sytuacji współczesnego teatru z Martą Guśniowską, Maliną Prześlugą i Marią Wojtyszko rozmawia Piotr Dobrowolski.

Czytaj dalej

Teatr to prestiż, czyli o teatrze chorwackim dla młodego widza

16.10.2023

„[…] w Chorwacji tradycja teatralna jest bardzo silna i nie chodzi tylko o chodzenie do teatru. To jest jakiś prestiż” – z Gabrielą Abrasowicz i Martyną Lechman, tłumaczkami sztuk teatralnych opublikowanych w 51. numerze w serii „Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży”, rozmawia Kinga Piotrowiak-Junkiert.

Czytaj dalej

Bez języka nie ma nic

28.05.2023

„Teatr to zawsze ludzie i to zawsze współpraca, a przez to też zawsze pytanie o organizację, to zawsze pytanie o władzę, pytanie o politykę. A jednocześnie teatr jest też zawsze pytaniem o fikcję, o utopię, i oba te kierunki mogą się w nim pomieścić” – z Anah Filou, austriacką dramatopisarką, rozmawia Iwona Nowacka.

Czytaj dalej

Nadzwyczajny entuzjazm i wszechstronność

03.04.2023

„Prezentowaliśmy nasze projekty w rozmaitych warunkach i radziliśmy sobie we wszystkich możliwych i niemożliwych sytuacjach. Byliśmy w pewnym sensie teatralnymi komandosami” – z Niną Horvat, chorwacką dramatopisarką, rozmawia Gabriela Abrasowicz.

Czytaj dalej

Dziecko, które zawsze chciało zajmować się teatrem

03.03.2023

„Wybieram teksty, które stają się inspiracją, punktem wyjściowym. Zawsze na początku prezentuję fragmenty dzieciom. Wspólnie rozczytujemy dramat, rozmawiamy, po czym uczestnicy i uczestniczki zajęć zaczynają wprowadzać swoje zmiany. W założeniu trzymamy się tematu, postaci, czasem dokonujemy skrótów. Sztuka staje się im bliższa, ponieważ mogą decydować, co się z nią dzieje, i wybrać te fragmenty, które przypadną im do gustu, są dla nich szczególnie ważne” – z Agnieszką „Tolą” Słomką, pedagożką oraz reżyserką teatrów dzieci i młodzieży w Myślenickim Ośrodku Kultury i Sportu, rozmawia Sandra Lewandowska.

Czytaj dalej

Język, który wyzwala

27.01.2023

„[…] specyficzny język daje mi możliwość opowiadania w teatrze o dyskryminacji, różnych formach przemocy i opresji, o niepewności i poszukiwaniu sensu, a jednocześnie ukazywania tego z perspektywy młodych ludzi, którzy są w nadwrażliwej fazie życia. To, co wyzwala mnie jako dramatopisarkę, to właśnie język, którym mogę się posługiwać” – z Diną Vukelić, chorwacką dramatopisarką, rozmawia Gabriela Abrasowicz.

Czytaj dalej

Uczyć się i oduczać

31.12.2022

„Jestem odpowiedzialna za swoją własną postawę i za to, kogo wykluczam, a kogo włączam moją sztuką czy też moim zachowaniem w dyskusji. Albo za to, komu daję wspomnianą wcześniej przestrzeń do zabrania głosu. Czyj głos może być usłyszany. Jakie struktury władzy tak właściwie przemawiają przez moje własne zachowanie – czy to w sztuce, czy dyskursie, czy codzienności” – o zmianach struktur organizacyjnych, myśleniu o dyskursie specjalistycznym i teatrze dla młodej widowni z Nikolą Schellmann rozmawia Iwona Nowacka.

Czytaj dalej

Technika wielkiego „albo”

15.11.2022

„Doceniam węgierski realizm, Węgrzy świetnie przedstawiają życie na peryferiach nicości istnienia. Są w tym wybitni. Ale co będzie z wewnętrznym cudem? Co z walką wewnętrzną? Z pragnieniem, ambicją, że musi się udać? Ich realizm polega na tym, że dobrze widzą, jak jest, i umieją to w sztuce przedstawić. Brakuje mi jednak w ich utworach wiary w to, że coś może się zmienić na lepsze. Brakuje mi nadziei, z której bierze się wola walki” – z Patricią Pászt, tłumaczką sztuk polskich na język węgierski, rozmawia Aldona Szczygieł-Kaszuba.

Czytaj dalej

„(nie)zapomniana historia” – rozmowa z autorem

04.08.2022

Sztuka „(nie)zapomniana historia” Michała Kaźmierczaka to dowcipny, a zarazem pełen wrażliwości utwór, w którym bohaterowie mierzą się z problemami pamięci i zapominania. Zapraszamy do lektury fragmentu tekstu nagrodzonego w tegorocznym Konkursie na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży oraz krótkiej rozmowy z autorem, którą przeprowadziła Agnieszka Waligóra.

Czytaj dalej