6 faktów o początkach Konkursu na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży
autorka: Aleksandra Łozowska
W styczniu 2020 roku Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu ogłosiło 31. edycję Konkursu na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży. Poniżej prezentujemy kilka faktów dotyczących historii Konkursu.
1. Pierwszy Konkurs na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży został ogłoszony w 1986 roku. Miał charakter zamknięty. Teksty były skierowane do odbiorców w wieku 10–15 lat. Z trzynastu zgłoszonych sztuk, jury wyróżniło cztery:
- „Wyspę dzwonów” Henryka Bardijewskiego,
- „Próbę sił” Barbary Dohnalik,
- „A roboty będą szły…” Barbary Kościuszko,
- „Mechaniczną Magdalenę” Andrzeja Maleszki.
2. W roku 1992 ukazał się 1. zeszyt Nowych Sztuk dla Dzieci i Młodzieży. Znalazły się w nim prace nagrodzone bądź wyróżnione przez jury, które zostały zgłoszone do 3. edycji Konkursu. Były to teksty: Henryka Bardijewskiego, Teresy Buchwald, Marka Grali, Agnieszki Grudzińskiej, Joanny Kulmowej, Andrzeja Maleszki, Jerzego Niemczuka oraz Macieja Wojtyszki. Od tamtego momentu, każdego roku ukazuje się jeden lub dwa zeszyty. Wydawnictwo trafia do teatrów, ośrodków kultury, bibliotek, redakcji, szkół oraz innych instytucji w Polsce i na świecie, gdzie przyczynia się do realizacji wielu nowych, ciekawych przedstawień. Początkowo, wybrane sztuki biorące udział w Konkursie, ukazywały się w czasopiśmie Sztuka dla Dziecka, wydawanym przez Centrum w latach 1986–1990.
3. 4. edycja Konkursu na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży miała formułę otwartą, skierowaną do wszystkich zainteresowanych. Wzięli w niej udział również autorzy zagraniczni (m.in. z Węgier, Australii czy Francji). Od tamtego momentu na Konkurs nadsyłane są sztuki pisane przez doświadczonych dramatopisarzy oraz debiutantów. Z roku na rok zainteresowanie Konkursem wzrasta. W 30. edycji jury oceniało 161 tekstów i była to największa liczba w historii.
4. Od 1994 roku kolejnym edycjom Konkursu towarzyszą warsztatowe spotkania dramatopisarzy. Uczestnicy to m.in. osoby, których teksty zdobyły nagrodę, zostały wyróżnione przez jury w Konkursie, a także specjaliści związani z twórczością teatralną dla młodych. Celem warsztatów jest stworzenie przestrzeni do rozwoju oraz kształtowanie kolejnych pokoleń piszących dla teatru. Początkowo miejscem spotkań była Wyspa Edwarda w Zaniemyślu, od 2010 roku warsztaty odbywają się w Pałacu w Obrzycku (w Domu Pracy Twórczej i Wypoczynku Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu).
5. Nowe Sztuki dla Dzieci i Młodzieży są obecnie jedynym wydawnictwem w Polsce stale publikującym najnowszą dramaturgię dla młodego widza. Do tej pory ukazało się 46. zeszytów Nowych Sztuk. Aż w dwudziestu zeszytach znajdziemy teksty zagranicznych autorów, m.in.: Martina Baltscheita, Philippe’a Dorina, Pierre’a Gripari, Urlicha Huba, Suzanne Lebeau, Ingeborg von Zadow. Tłumaczeniami dramatów zajmowało się wielu świetnych tłumaczy, przede wszystkim Lila Mrowińska-Lissewska i Ewa Umińska.
6. Od początku istnienia wydawnictwa redaktorem Nowych Sztuk dla Dzieci i Młodzieży jest Zbigniew Rudziński. Prowadził on także Konkurs od 1 do 30 edycji.
31. edycja Konkursu na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży ma charakter otwarty. Konkurs jest skierowany do osób pełnoletnich zainteresowanych dramaturgią dla młodych odbiorców i odbiorczyń. Termin nadsyłania tekstów upływa 27 marca 2020 roku. Ogłoszenie wyników nastąpi do 20 maja tego roku.